Tảo mộ ngày tết được xem là nét văn hóa truyền thống gắn liền với cuộc sống người Việt. Một phong tục được lưu giữ từ thế hệ này sang thế hệ khác. Đây là dịp để con cháu nhớ và hướng về tổ tiên, cội nguồn. Vậy lễ tảo mộ là gì? Ngày tảo mộ là ngày mấy trong năm 2021? Cầm chuẩn bị gì trong ngày tảo mộ? Để tìm câu trả lời mời bạn cùng tham khảo bài viết dưới đây.
Nội dung bài viết
Lễ tảo mộ là gì?
Tảo mộ ngày tết hay tảo mộ ngày thanh minh đều là một trong ngày quan trọng, gắn liền với cuộc sống người Việt. Nhắc nhở con cháu nhớ và hướng về tổ tiên, cội nguồn. Đây là dịp để con cháu bày tỏ lành thành kính, sự biết ơn với ông bà tổ tiên đã khuất.
Đây được xem là một hoạt động mang tính dòng tộc, gắn kết tinh thần đoàn kết huyết thống. Đặc biệt với những dòng tộc lớn thường ấn định một ngày tảo mộ cuối năm rất rõ ràng và chi tiết. Thường ngày tảo mộ được ghi chép trong gia phả của dòng họ, đây được xem là truyền thống dòng tộc, nhắc nhở con cháu đời sau tiếp tục gìn giữ và lưu truyền mãi.
Theo nhận định của nhiều người, ngày tảo mộ là dịp để người còn sống bày tỏ tấm lòng hiếu kính với người đã khuất. Những người đã hi sinh và đem lại niềm vui, sự sống cho gia đình dòng tộc.
Ý nghĩa phong tục quét mộ
Mặc dù ngày tảo mộ không phải là ngày lễ lớn trong năm. Nhưng nó được xem là phong tục, nét đẹp văn hóa gắn liền với đời sống con người Việt Nam. Đây là dịp để con cháu thể hiện sự hiếu thảo với những người đã khuất.
Với các hoạt động dọn dẹp, sửa sang ngôi mộ với hi vọng tổ tiên ban phúc lành. Hi vọng gia tiên phù hộ con cháu bình an, khỏe mạnh, gặp nhiều may mắn thành công trong cuộc sống. Mặc khác, tảo mộ cuối năm hay tảo mộ ngày thanh minh là dịp để con cháu trong dòng tộc tăng sức mạnh đoàn kết huyết thống.
Ngày tảo mộ là ngày mấy?
Vào thời điểm cuối năm thì ngày tảo mộ diễn ra bắt đầu thì ngày mùng 10 tháng Chạp đến ngày 25 tháng Chạp. Tùy theo truyền thống mỗi gia đình mà ngày tảo mộ (quét mộ) khác nhau.
Song những gia đình sống xa quê thì chọn ngày tết thanh minh ngày mùng 3 tháng 3 hằng năm là dịp để tảo mộ ông bà, tổ tiên. Tuy nhiên theo quan niệm của người xưa, việc tảo mộ chỉ nên diễn ra một lần trong năm. Nếu tảo mộ ngày cuối năm thì không cần tảo mộ ngày tết thanh minh và ngược lại.
Nhìn chung người Việt chọn ngày tảo mộ cuối năm nhiều hơn. Chỉ những ngôi mộ quá cũ, gia đình muốn sửa sang lại thì mới chọn ngày thanh minh để quét mộ. Bởi trong năm chỉ có những ngày trong thanh minh mới cho phép động thổ đến các ngôi mộ tổ tiên. Đây là phong tục có từ lâu đời, nếu tiến hành sửa sang phần mộ các ngày khác ngoài thanh minh thì ảnh hưởng đến tuổi thọ và sức khỏe của gia đình liên quan đến phần mộ.
Đi tảo mộ cần chuẩn bị những gì?
Thường trong ngày quét mộ, nhà nhà chuẩn bị lễ vật tươm tất để dâng kính tổ tiên, người đã khuất. Một phần dâng tại ngôi mộ, một phần lễ vật bày cúng tại bàn thờ gia tiên. Công việc chính của tảo mộ là sửa sang các phần mộ của tổ tiên, ông bà đã khuất.
Gia chủ dùng dao, xẻng để làm sạch cỏ rác, dùng cuốc đắp lại phần nấm mồ cho đầy đặn. Xung quanh ngôi mộ cần dọn dẹp sạch sẽ, tránh để cỏ mọc um tùm. Sau khi dọn dẹp sạch sẽ phần mộ ông bà, gia chủ bày lễ vật gồm bộ tam sinh (thịt luộc + 3 con tôm + 3 quả trứng luộc).
Sau đó thắp hướng và cầu khấn tổ tiên chứng nhận và phù hộ con cháu được khỏe mạnh và bình an. Sau khi dọn dẹp sạch sẽ ngôi mộ, con cháu quay về nhà chuẩn bị mâm cỗ đầy đủ bày tại bàn thờ gia tiên.
Mâm cơm cúng gia tiên có thể là mâm chay hoặc mâm mặn. Sau đó là các thành viên trong gia đình sum vầy bên mâm cơm, cùng trò chuyện vui vẻ bên nhau. Đây là dịp để các thành viên trong gia đình gắn kết và tâm sự hàn uyên với nhau, tăng tình nghĩa huyết thống.
Cần lưu ý gì khi quét mộ
– Tốt nhất hãy quét mộ tổ tiên, ông bà đã khuất vào buổi sáng sớm. Bởi thời tiết sáng sớm khá mát mẻ, một phần tránh đụng vào đại kỵ liên quan đến mồ mã.
– Trong lúc quét mộ, tất cả mọi người cần nghiêm túc, đi nhẹ, nói kẽ, không nên đùa giỡn lớn tiếng.
– Đặc biệt không bay nhảy hoặc giẫm đạp lên các phần mộ, không đặt mông lên mộ ngồi hoặc đá đồ cúng.
– Người đại diện thắp hương cúng quét mộ cần thành tâm và chân thành, ăn mặc chỉnh chu, tránh hở hang.
– Sau khi đi quét mộ xong, gia chủ nên tắm rửa sạch sẽ trước khi vào nhà lớn. Tránh mang phiền phức rắc rối về nhà, không kẻo rước họa vào thân.
>>> Xem thêm: Tết thanh minh 2021 vào ngày nào?
Bên trên là những thông tin về phong tục tảo mộ ngày tết. Đây là dịp để con cháu bày tỏ lòng thành kính với người đã khuất, nhớ và hướng về cội nguồn. Bên cạnh đó mong muốn tổ tiên phù hộ con cháu thật bình an, sức khỏe dồi dào và phát tài phát đạt. Hãy giữ mãi nét đẹp văn hóa này với thời gian.
