Cải táng (bốc mộ) là gì? Tại sao phải cải táng

Trong văn hóa và truyền thống của nhiều quốc gia trên thế giới, cải táng là một phong tục quan trọng và tôn nghiêm, thể hiện sự tôn trọng và lòng thành đối với người đã mất. Đây là một hoạt động mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc và đóng vai trò quan trọng trong việc tưởng nhớ và ghi nhớ di sản của những người đã qua đời.

Cải táng không chỉ đơn thuần là việc đặt quan tài vào một nơi an nghỉ cuối cùng, mà còn là một sự kiện quan trọng và trang trọng, thu hút sự tham gia của gia đình và bạn bè. Nó thường bao gồm các nghi lễ tôn giáo, trình diễn nghệ thuật, và cảm nhận văn hóa đặc trưng của mỗi nền tảng văn hóa.

Và để tìm hiểu rõ hơn về phong tục cải táng là gì? Tại sao phải cải táng ngôi mộ của người đã khuất. Song đó là những điều cấm kỵ khi thực hiện cải táng. Hãy cùng ngayam.com tham khảo ngay bài viết dưới đây.

Cải táng là gì?

Cải táng (bốc mộ) là gì? Tại sao phải cải táng-1

Theo văn hóa người Việt thì cải táng là một việc hết sức quan trọng và ý nghĩa. Đây là dịp để người còn sống bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên cội nguồn. Mong người đã khuất mồ yên mả đẹp, có được cuộc sống tốt đẹp ở thế giới bên kia.

Cải táng hay còn gọi là bốc mộ là việc di chuyển phần mộ của người đã mất trước đó sang một nơi an nghỉ mới tốt đẹp hơn. Với một số lý do khác nhau mà người còn sống tiến hành việc cải táng, mong linh hồn người mất sớm an nghỉ bên mồ yên mả đẹp.

Sẽ có rất nhiều lý do để tiến hành bốc mộ, chẳng hạn như trước đó mồ mả tổ tiên an nghỉ mỗi người một nơi, bây giờ con cháu muốn di dời phần mộ ông bà đã mất về một nơi để tiện thờ cúng => lúc này con cháu sẽ tiến hành cải táng/ bốc mộ mong người mất sớm an nghỉ bên mồ yên mả đẹp.

Trong tâm linh thì việc đụng đến mồ mả cần kiêng kỵ rất nhiều thứ. Nếu tiến hành không đúng sẽ bị tổ tiên trách phạt, cuộc sống gặp nhiều xui xẻo và tai ương. Vì thế trước khi tiến hành cải táng, trưởng nam trong dòng họ cần chuẩn bị nhiều thứ.

Thời gian cải táng khi nào?

Theo phong tục thờ cúng thì người mất sau 3 năm mới được phép tiến hành cải táng/ bốc mộ. Tuy nhiên tùy theo môi trường địa lý và khí hậu từng vùng miền mà việc bốc mộ tiến hành chậm trễ hơn. Điều này nhằm tránh thi thể của người mất chưa kịp phân hủy.

Thời gian tốt nhất để tiến hành bộc mộ là cuối Thu đến trước ngày Đông Chí của năm. Người tiến hành bốc mộ phải là trưởng nam trong dòng họ, người đại diện mang lại sinh khí tốt lành cho cả dòng họ. Khi tiến hành bốc mộ, gia chủ cần chọn ngày tốt lành, song đó cần chọn nơi an nghỉ mới thật đẹp cho người mất.

Tại sao phải cải táng bốc mộ

Cải táng (bốc mộ) là gì? Tại sao phải cải táng-2

Bốc mộ người đã mất là một việc làm rất quan trọng, bởi việc làm chạm tới nơi yên nghỉ của người đã khuất. Vì vậy gia chủ không nên tiến hành nhiều lần, không kẻo bị tổ tiên trách phạt. Sẽ có rất nhiều lý do khiến người còn sống phải cải táng phần mộ người chết, cụ thể như:

–  Nơi chôn cất người mất trước đó không tốt, phạm lỗi với các vị thần cai quản đất đai. Chẳng hạn như khu đất thấp hay ẩm ướt, vùng đất dơ bẩn,…

– Khu đất chôn cất người mất xảy ra nhiều biến cố như sạt lở, ngập nước.

– Hoặc có thể do phần mộ người mất lâu ngày bị hư hỏng nặng.

– Cũng có thể là trước đó ông bà tổ tiên mất chôn cất mỗi người một nơi. Bây giờ con cháu muốn tụ hợp mồ mả tổ tiên về một chỗ để tiện thờ cúng.

Lưu ý: Trước khi tiến hành bốc mộ, gia chủ cần mờ thầy cúng để cầu siêu cho linh hồn người mất. Bên cạnh đó cần chuẩn bị mâm lễ vật cúng người mất nhằm xin phép người mất được di chuyển mồ mả sang nơ đẹp và tốt hơn.

Khi nào nên cải táng?

Thời điểm cải táng có thể khác nhau tùy theo văn hóa, tôn giáo và quy định pháp lý của từng quốc gia hoặc khu vực. Dưới đây là một số thời điểm phổ biến khi nên cải táng:

  • Sau khi người đã mất: Thông thường, cải táng được thực hiện sau khi người đã mất một khoảng thời gian ngắn để cho gia đình và người thân chuẩn bị cho quá trình cải táng.
  • Ngày lễ tôn giáo: Trong một số tôn giáo, có các ngày lễ đặc biệt như Ngày Giỗ, Ngày Thanh minh, hay các ngày lễ liên quan đến linh hồn hay tâm linh. Những ngày này thường được chọn để tiến hành cải táng, để đồng hành với các nghi lễ và lễ hội tôn giáo.
  • Khi có sự thay đổi gia đình: Nếu có sự thay đổi về nơi cư trú hoặc vị trí mai táng của gia đình, cải táng có thể được thực hiện để di chuyển quan tài hoặc hài cốt của người đã mất đến một nơi mới phù hợp.
  • Theo yêu cầu của người đã mất: Trong một số trường hợp, người đã mất có thể đã để lại yêu cầu về việc cải táng trong di chúc của mình. Yêu cầu này có thể bao gồm việc thay đổi nơi mai táng hoặc phong cách bảo quản.
  • Khi xây dựng nghĩa trang mới: Khi một nghĩa trang mới được thiết lập hoặc mở rộng, cải táng có thể được thực hiện để di chuyển quan tài hoặc hài cốt của người đã mất đến nghĩa trang mới.

Quan trọng nhất, việc xác định thời điểm cải táng nên tuân theo quy định pháp luật và tôn giáo của từng quốc gia hoặc khu vực. Điều này đảm bảo rằng cải táng được thực hiện theo các quy định và quy tắc cụ thể và đảm bảo sự tôn trọng và an lành cho người đã mất.

Những điều cần lưu ý khi cải táng bốc mộ

Cải táng (bốc mộ) là gì? Tại sao phải cải táng-3

Cải táng phần mộ người mất vốn rất quan trọng, vì vậy gia chủ cần lưu ý một số vấn đề sau:

– Cần chọn ngày tốt tiến hành: Thời gian cải táng tốt nhất trong năm là từ ngày cuối Thu đến trước ngày Đông Chí. Chọn ngày giờ hoàng đạo, tuyệt đối không chọn ngày mùng 5, 14 và 23.

– Trong truyền thống tín ngưỡng của người Việt Nam, tuổi của người đã mất có thể ảnh hưởng đến việc chọn ngày cải táng. Một số người cho rằng tuổi của người đã mất càng trùng với tuổi của người cải táng, thì càng tốt vì có thể tạo sự hòa hợp và linh hồn sẽ được an lành hơn.

– Người tiến hành cải táng nhất định là trưởng nam trong dòng họ. Người sẽ mang lại sinh khí thịnh vượng cho cả dòng họ mai sau.

– Nơi an nghỉ mới của người mất: Khi di chuyển phần mộ người mất sang khu đất mới. Gia chủ cần tìm kiếm khu đất sạch sẽ, cao ráo, thoáng đãng. Đặc biệt tráng nơi khu dân cư đông đúc. Càng yên tĩnh càng tốt.

– Phần mồ mả người mất cần xây dựng kiên cố, khang trang và đẹp. Điều này sẽ giúp linh hồn của người mất sớm an nghỉ bên mồ yên mả đẹp.

Cải táng bốc mộ thì xem tuổi ai

Trong phong tục bốc mộ, việc xem tuổi của người thực hiện thường được coi là quan trọng để đảm bảo sự tôn trọng và tránh mang lại điều không may mắn. Tuy nhiên, cách xem tuổi và quy định về tuổi thích hợp có thể khác nhau tùy theo vùng miền và tôn giáo cụ thể. Dưới đây là một ví dụ về cách xem tuổi trong một số vùng miền của Việt Nam:

  1. Miền Bắc: Ở một số vùng miền Bắc, người thực hiện bốc mộ thường là người có tuổi trẻ, thường từ 20 đến 30 tuổi. Đây được coi là tuổi trẻ, mạnh mẽ và may mắn, không mang lại tác động tiêu cực cho người đã mất và gia đình.
  2. Miền Trung và Nam: Trong một số vùng miền Trung và Nam, có thể có quy định khác nhau về tuổi thích hợp để bốc mộ. Một số nơi có thể quan tâm đến tuổi và cung hoàng đạo của người thực hiện, trong khi các vùng khác có thể coi trọng tuổi tác và kinh nghiệm.

Tuy nhiên, quy định về tuổi để bốc mộ chỉ là một phần của văn hóa và truyền thống dân gian, không có cơ sở khoa học chứng minh. Điều quan trọng là tôn trọng và tuân thủ quy định và tín ngưỡng của từng vùng miền và tôn giáo cụ thể.

Nghi thức cúng cải táng

Nghi thức cúng cải táng là một phần quan trọng trong hoạt động cải táng bốc mộ, mang ý nghĩa tôn trọng và tri ân ông bà tổ tiên. Dưới đây là một mô tả tổng quan về nghi thức cúng cải táng, tuy nhiên, lưu ý rằng nghi thức này có thể khác nhau tùy theo từng vùng miền và tín ngưỡng cụ thể.

  1. Chuẩn bị đồ cúng: Trước khi thực hiện nghi thức, cần chuẩn bị đồ cúng bao gồm bát, chén, bát tiền, nước, rượu, hoa và các món quà khác để dâng lên ông bà tổ tiên.
  2. Thời gian và địa điểm: Chọn một ngày và giờ phù hợp để thực hiện nghi thức cúng cải táng. Địa điểm thường là gần mộ ông bà hoặc trong không gian linh thiêng mà gia đình coi trọng.
  3. Lễ khai mạc: Bắt đầu nghi thức bằng lễ khai mạc, trong đó cúng lễ và thắp hương. Người dẫn đầu sẽ đọc lời cầu nguyện, tri ân ông bà và mở đường cho các linh hồn về thăm gia đình.
  4. Dâng lễ và lễ cúng: Sau khi khai mạc, gia đình sẽ dâng lễ bằng cách đặt các món quà, thức ăn, rượu và nước trên bàn thờ. Gia đình cúng lễ và cầu nguyện, tri ân ông bà, mong rằng họ sẽ được an lành và hạnh phúc.
  5. Thời gian trò chuyện và tưởng nhớ: Trong quá trình cúng cải táng, gia đình có thể trò chuyện, tưởng nhớ về ông bà và chia sẻ những kỷ niệm với nhau.
  6. Kết thúc và tiếp tục truyền thống: Khi nghi thức cúng kết thúc, gia đình cúng lễ và đọc lời cầu nguyện cuối cùng. Các món quà và đồ cúng có thể được tiếp tục để tri ân ông bà trong thời gian tiếp theo.

Văn khấn xin cải táng bốc mộ

Dưới đây là một mẫu văn khấn xin cải táng bốc mộ trong tâm linh:

Nam mô A Di Đà Phật!

“Trời đất linh thiêng, trước sự quan tâm và tình yêu thương vô bờ của chúng con, chúng con kính dâng lời cầu nguyện và văn khấn đến ông bà tổ tiên của chúng con.

Ngày hôm nay, chúng con đứng trước mộ ông bà, với tấm lòng thành kính và biết ơn, xin kính cầu ông bà từ bi an vui đoái, nhận lấy sự cầu nguyện và tình cảm mà chúng con dành cho ông bà. Chúng con xin xây dựng công đức và chính pháp, để góp phần làm cho ông bà thanh thản và được siêu thoát trong cuộc sống tiếp theo.

Chúng con xin tôn trọng ông bà, tôn trọng quá trình của sự ra đi và những kỷ niệm của ông bà. Chúng con hiểu rằng ông bà đã từng dành trọn cuộc đời để lo lắng và chăm sóc chúng con. Vì vậy, chúng con xin hứa sẽ tiếp tục sống tốt, trân trọng những giá trị và truyền thống mà ông bà đã truyền dạy.

Xin cho chúng con được thừa hưởng những phẩm chất tốt đẹp của ông bà. Xin cho chúng con được an lành và hạnh phúc trong cuộc sống này, và xin cho ông bà có được sự bình an và trường thọ trên tầng trời cao.

Kính xin ông bà tổ tiên cùng thượng đế vô cùng từ bi và tôn nhan, xin ban cho chúng con những điều tốt lành và hướng dẫn chúng con trên con đường của sự biểu thị và sự thành kính.

Xin kính dâng lên ông bà những lời cầu nguyện và lời tri ân sâu sắc nhất. Chúng con xin kính cảm tạ ông bà và xin tha thiết cầu xin ông bà đón nhận lời khấn của chúng con.

Nam mô A Di Đà Phật!

Bài viết tham khảo thêm: Tảo mộ là gì? Đi tảo mộ cần chuẩn bị những gì?

Tổng kết

Phong tục cải táng bốc mộ là một truyền thống quan trọng và đáng trân trọng trong văn hóa dân gian của người Việt Nam. Đây không chỉ là một hoạt động tôn giáo mà còn là biểu hiện sâu sắc của lòng thành kính và tôn trọng đối với ông bà tổ tiên.

Trải qua hàng trăm năm, phong tục cải táng bốc mộ đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống và tâm linh của người Việt. Nó mang ý nghĩa quan trọng về việc tôn vinh, tri ân và ghi nhớ ông bà tổ tiên, những người đã góp phần xây dựng và bảo vệ gia đình, dòng họ và cộng đồng.

Thông qua hoạt động cải táng bốc mộ, chúng ta tạo điều kiện để giao tiếp, thắp hương, và dâng lễ cho ông bà tổ tiên. Điều này không chỉ thể hiện sự quan tâm và tình yêu thương vô hạn của chúng ta đối với họ, mà còn góp phần duy trì liên kết giữa thế hệ hiện tại và quá khứ.

Phong tục cải táng bốc mộ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giữ gìn và truyền lại các giá trị truyền thống, tôn giáo và văn hóa của người Việt. Nó là cơ hội để chúng ta học hỏi, nhớ lại và ghi nhớ những câu chuyện, truyền thống và bài học mà ông bà tổ tiên đã để lại cho chúng ta.

Trên hết, phong tục cải táng bốc mộ mang đến cho chúng ta sự gắn kết và cảm nhận rằng chúng ta không đơn độc trong cuộc sống. Chúng ta là một phần của một dòng họ, một cộng đồng và một quá trình liên tục của sự sống.

Hãy trân trọng và tôn vinh phong tục cải táng bốc mộ, để chúng ta có thể duy trì sự kết nối với ông bà tổ tiên và giữ vững những giá trị tốt đẹp mà họ đã truyền lại cho chúng ta.

Chia sẻ