Trong văn hóa thờ cúng người Việt, treo câu đối trên bàn thờ gia tiên không chỉ mang ý nghĩa quan trọng. Mà còn tạo không gian thờ cúng thêm phần trang trọng và uy nghiêm. Song đó còn răn dạy con cháu uống nước nhớ nguồn, tôn sư trọng đạo, sống lấy tâm làm đầu. Vậy câu đối là gì? Tổng hợp những câu đối bàn thờ gia tiên hay và ý nghĩa. Hãy cùng ngayam tham khảo qua bài viết dưới đây.
Nội dung bài viết
Câu đối là gì?
Trong văn học Việt thì câu đối treo trên bàn thờ gia tiên thuộc thể loại văn biền ngẫu. Một câu đối bao gồm hai vế đối nhau, ý nghĩa nói lên một ý chí hay quan điểm về tình cảm nào đó trong cuộc sống. Ý nghĩa của câu đối luôn ngang nhàu nhau, cả hai vế luôn hợp nhau tạo thành một câu đối hoàn thành về mặt ngữ pháp lẫn ý nghĩa sâu sắ bên trong.
Nguyên tắc của câu đối bàn thờ gia tiên
Để tạo nên một câu đố hay và ý nghĩa, người viết cần tuân theo nguyên tắc để đôi câu đổi chỉnh về ngữ pháp lẫn ý nghĩa. Thường sẽ có 2 dạng câu đôi: dạng đối nghĩa và dạng đối chữ. Tùy theo sở thích và nơi treo câu đối mà mỗi gia đình chọn câu đối khác nhau. Tất cả câu đối nhằm thể hiện nguồn gốc tổ tiên, sự trang nghiêm nơi thờ cúng. Giúp gia chủ thêm bình an và hạnh phúc trong cuộc sống.
1. Đối ý và đối chữ
Đối ý có nghĩa là hai ý trong câu đối cần cân bằng, ngang nhau. Hai ý này tạo nên một câu đối hay và ý nghĩa.
Đối chữ cần xét trên 2 phương diện là thanh và loại. Cả hai cần hỗ trợ nhau để tạo nên một câu đối hoàn chỉnh.
Bên cạnh đối ý và đối chữ thì vế câu đối cũng khá quan trọng để tạo nên câu đối hay. Một câu đối luôn có hai câu đi song song nhau, mỗi câu là một vế.
2. Số chữ trong câu đối
Số chữ trong câu đối không nhất định, không bắt buộc ít hay nhiều chữ.
+ Câu tiểu đối: Mỗi vế câu đối có 4 chữ trở xuống
+ Câu đối thơ: Câu đối được đặt câu theo thể loại thơ ngũ ngôn hoặc thất ngôn
+ Câu đối phú: với lối đặt câu đối này không quy định số chữ trong câu. Với lối câu song quan thì một câu đối có thể 6 hoặc 9 chữ. Với lối câu cách cú được chia thành 2 vế, một vế là đoạn chữ ngắn, một vế là đoạn chữ dài.
3. Luật bằng trắc
Tùy theo số chữ trong câu đối mà luật bằng trắc khác nhau
+ Với câu tiểu đối thì vế phải: trắc – trắc – trắc; vế trái: bằng – bằng – bằng
+ Với câu đối thơ thì tuân theo luật bằng trắc của câu thực và câu luận trong lối thơ ngũ ngôn hoặc thất ngôn.
+ Với câu đối phú: cần tuân theo luật chữ cuối mỗi vế và chữ cuối mỗi đoạn phải sử dụng thanh bằng đối thanh trắc và ngược lại trắc đối bằng.
50+ câu đối bàn thờ gia tiên hay và ý nghĩa
Tùy theo sở thích đối ý hay đối chữ và nơi treo câu đối mà chọn câu đối khác nhau. Dưới đây là 50+ câu đối treo trên bàn thờ hay và ý nghĩa. Một mặt tạo không gian thờ cúng thêm trang nghiêm. Một mặt nhắc nhở con cháu sống tốt, sống nhớ cội nguồn. Đồng thời mang lại may mắn, tài lộc cho gia chủ.
1. Đại hiếu đại trung, đức trọng lưu truyền vạn cổ
Chí tình chí nghĩa, đạo cao cảm hóa thiên thu.
2. Phiến niệm truy tư truyền bản tộc
Bách niên hương hỏa ức tiên công.
3. Đức thừa tiên tổ thiên niên thịnh
Phúc ấm nhi tôn bách thế vinh
4. Các hệ phồn vinh nhờ phúc ấm
Nhiều đời cố gắng tở công xưa.
5. Kiến tạo gia phong tân cốt cách
Bảo tồn quốc giáo cổ tinh hoa
6. Nghiệp tổ vững bền nhân, trí, dũng
Gia phong muôn thuở đức, thảo, hiền.
7. Triệu nhân ngật dụng hữu thành, hiếu tư duy tắc
Thế đức khắc xương quyết hậu, phúc lí vĩnh tuy.
8. Tổ tông công đức còn thơm dấu
Cháu thảo con hiền sáng mãi gương.
9. Tổ đường bách thế hương hoa tại
Duệ tộc thiên thu phúc lộc trường.
10. Thân tộc lạc quan hi thế hóa
Đôn luân như kiến nghĩa môn phong.
11. Tông tổ thiên thu trường tự điển
Nhi tôn vạn cổ thiệu như hương
12. Tộc tính quý tôn, vạn đại trường tồn danh kế thịnh
Tổ đường linh bái, thiên niên hằng tại đức lưu quang.
13. Nhờ tiên tổ anh linh phù hộ
Dìu cháu con tiến bộ trưởng thành.
14. Ơn nghĩa quân thần còn mãi với đất trời
Tinh thần tổ tiên sống luôn trong con cháu.
15. Tổ tiên tích đức ngàn năm thịnh
Con cháu nhớ ơn vạn đại vinh.
16. Sơn thủy thanh cao Xuân bất tận,
Thần tiên lạc thú cảnh trường sinh
17. Công đức lưu truyền thiên cổ niệm
Thạch bi ký giám ức niên hương
18. Đức tổ quang vinh hương vạn cổ
Từ môn hiển hách tráng thiên thu.
19. Cây cỏ chào xuân cánh lá thắm
Tổ tông tích đức cháu con vinh.
20. Họ hàng tôn quý công danh muôn thuở chẳng phai màu
Tổ miếu thiêng liêng phúc đức nghìn thu còn tỏa sáng.
21. Noi gương tiên tổ truyền thống anh hùng muôn thuở thịnh
Nối nghiệp ông cha phát huy khí thế vạn đời vinh.
22. Tổ đường linh bái thiên niên hằng tại đức lưu quang
Tộc tính quý tôn vạn đại trường tồn duy kế thịnh.
23. An bình thần liệu nền gia thất
Sáng rực tôn huân ấm tử tôn.
24. Ngước mắt nhớ tổ tông công đức
Ghi lòng làm hiếu tử hiền tôn.
25. Ngày tháng yên vui nhờ phúc ấm
Cần kiệm sớm hôm dựng cơ đồ.
26. Chất chứa nghĩa nhân nghìn thuở thịnh
Trau dồi phúc đức vạn đời tươi.
27.Ơn dưỡng dục sau tựa biến Đông
Nghĩa sinh thành cao hơn non Thái.
28. Thượng bất phụ tiên tổ di lưu chi khánh
Hạ túc vi hậu nhân chiêm ngưỡng chí tiêu
29. Phụng sự tổ tiên hồng phúc đến
Nuôi dạy con cháu hiển vinh về.
30. Lấy trung hiếu trì gia bền vững
Dùng đức nhân xử thế lâu dài.
31. Muôn thuở công thành danh hiển đạt
Nghìn thu đức sáng họ phồn vinh.
32. Phúc ấm trăm năm Tổ tiên còn để lại
Nề nếp gia phong con cháu phải giữ gìn.
33. Nhờ thọ đức ông cha đã dựng
Đạo tôn thần con cháu đừng quên.
34. Tổ tông công đức thiên niên thịnh
Tử hiếu tôn hiền vạn đại vinh.
35. Tổ tiên xưa vun trồng cây đức lớn
Con cháu nay giữ gìn nhớ ơn sâu.
36. Cúc dục ân thâm Đông hải đại
Sinh thành nghĩa trọng Thái sơn cao.
37. Bách thế bản chi bồi chỉ phúc
Nhất gia trữ trục thụ phong thanh.
38. Tổ đức cao minh tư phú ấm
Tôn thừa phụng sự thọ nhân hòa.
39. Phúc đức tổ tiên gieo trồng từ thuở trước
Nhân tâm con cháu bồi đắp mãi về sau.
40. Tổ tông gieo trồng nền điền phúc
Cháu con canh tác nết viên tân.
41. Hiếu kính thông tông tổ
Trinh tường tập tử tôn
42. Công đức vĩnh truyền tiên thế phả
Thuần bàng bất cải ngã gia phong
43. Đức trạch trường lưu thiên lý thuận
Ân quang phổ chiếu vạn gia xuân
44. Tổ tiên ta dày công xây dựng
Con cháu nhà ra sức trùng tu.
45. Phúc sinh phú quý Gia đường thịnh,
Lộc tiến Vinh hoa Tử Tôn hưng.
46. Mộc bản thủy nguyên thiên cổ niệm
Thiên kinh địa nghĩa bách niên tâm
47. Nhờ Tiên tổ anh linh phù hộ
Dìu cháu con tiến bộ trưởng thành
48. Phúc địa tâm điền nghi mỹ quả
Hiền tôn hiếu tử tức danh hoa.
49. Tiên tổ thiên niên phù hậu duệ
Tử tôn hậu thế vọng tiền nhân.
50. Thờ tiên tổ như kính tại thượng
Giúp hậu nhân sáng bởi duy tân.
>>> Xem thêm: Có nên thắp hương gia tiên hàng ngày không? Tại sao
Bên trên là những câu đối bàn thờ gia tiên hay và ý nghĩa, mời bạn tham khảo qua. Mỗi câu đôi treo trên bàn thờ gia tiên không chỉ mang ý nghĩa sâu sắc. Nó còn tạo không gian thờ cúng thêm phần trang nghiêm. Mặc khác, qua câu đối để răn dạy con cháu sống lấy tâm làm đầu, uống nước nhớ nguồn. Giúp gia chủ đón nhận may mắn, tài lộc trong cuộc sống.
